Juprelle
Juprelle, een landelijke gemeente met een aangename en rustige omgeving, ligt vlakbij de stad Ardeche en de taalgrens, wat symbool staat voor haar openheid naar anderen toe.
Juprelle, een landelijke gemeente in een aangename en rustige omgeving, ligt vlakbij een belangrijk communicatienetwerk (knooppunten van spoorwegen en autosnelwegen en de luchthaven van Luik). De ligging ervan, nabij Luik en de taalgrens, staat symbool voor de openstelling naar andere streken en culturen. De grond is klei-, leem- en steenachtig. Een dikke leemlaag bedekt de streek en hier een daar kan men krijtsporen waarnemen. De gemeente telt momenteel ongeveer 9000 inwoners.
Sinds 1 januari 1977, de datum van de fusie van Belgische gemeenten, bestaat ons grondgebied uit 9 dorpen, namelijk Fexhe-Slins, Juprelle, Lantin, Liers, Paifve, Slins, Villers-Saint-Siméon, Voroux-lez-Liers en Nudorp.
Het ooit moerassige Juprelle werd tijdens de vroege middeleeuwen een Karolingisch gebied. Juprelle, de heerlijkheid van het Luikerland, behoorde tot het kapittel van Sint-Lambertus. Het beschikte over een Hof van Justitie waarvan het toepassingsgebied zich ook over Villers-Saint-Siméon uitbreidde. De Sint-Bartholomeuskapel wordt in geschriften opgenomen sinds de XVe eeuw.
Vandaag de dag zijn Fexhe en Slins twee dorpen die volledig los van elkaar staan. Dit is nochtans niet altijd zo geweest. Onder het "Ancien Régime" vormden Fexhe en Slins een heerlijkheid. Men moest wachten tot de onafhankelijkheid van België en talrijke hervormingen van het lokaal plan alvorens Fexhe en Slins, die reeds jaren verenigd waren, gescheiden zouden worden naar aanleiding van een koninklijk besluit uit 1838. Zo ontstonden er dus twee gemeenten en twee parochies.
Slins is vandaag nog een dorp waar talrijke activiteiten georganiseerd worden: het aardbeienfeest, carnaval en de kerstmarkt lokken heel wat bezoekers in een feestelijk en gezellig kader.
Het dorp Lantin dat sinds jaar en dag voornamelijk agrarisch gebied is, en eerst deel uitmaakte van de parochie Xhendremael, behoorde tot het kapittel van Sint-Lambertus dat de leden van het Hof van Justitie benoemde. Nadat de Bourgondiërs in 1468 de weerstand konden overwinnen van enkele honderden Luikse strijders die zich in de kerk hadden verschanst, verwoestten ze het dorp. Vandaag de dag wordt het Fort van Lantin voor activiteiten gebruikt. Bezoekers kunnen er meer bepaald reconstructies en licht- en geluidspektakels bijwonen. Ze kunnen er eveneens op een ongewone verblijfplaats logeren aangezien de kamers van de troepen gereconstrueerd werden en daarnaast worden er ook nog historische voertuigen tentoongesteld. In het Fort vindt men ook het museum van de telefoon.
Paifve wordt doorkruist door de chaussée Brunehaut en behoorde tot het Hertogdom Brabant. Samen met Nederhein en Rutten vormde het een heerlijkheid dat over een feodaal en grafelijk hof beschikte en dat zetelde in het kasteel van Hamal-sous-Russon. Deze drie dorpen waren “redemptiedorpen” (redimeren = afkopen). Dit wil zeggen dat ze vrijgesteld waren van belastingen door een vaste jaarlijkse rente aan de soevereine heer te betalen. Het Hof van Justitie bevond zich in Niederheim.
Villers-Saint-Siméon ligt op de kruising van twee oude Romeinse steenwegen: de ene (de huidige chaussée Brunehaut) verbond destijds Frankrijk met Duitsland, de andere (de huidige rue du Tige) diende als verbinding tussen Amay, Wezet en Maastricht. Naar aanleiding van opgraafwerken in het gehucht "La Tombe" werden resten van een Romeinse stad ontdekt. De Haspengouw - deze vreedzame streek onder invloed van de "Pax Romana" - werd in 450 bezet door de Hunnen die Villers met de grond gelijk maakten. Enkele jaren later was het de beurt aan de Franken om de streek te bezetten. De eerste landheer van Villers heette Siméon.
Het dorp Voroux-lez-Liers is gelegen op het plateau van de "Basse-Hesbaye" (Lage Haspengouw) en bestaat voornamelijk uit weides en landbouwgrond. Dankzij deze bodemproductiviteit is het dan ook voornamelijk een landbouwdorp. Naast het feit dat het dorp onder het werkingsgebied van het postkantoor van Liers viel, werd "lez-liers" ook aan de naam toegevoegd om ons dorp te kunnen onderscheiden van het dorp Voroux-Goreux. De huidige gemeente komt overeen met een voormalige heerlijkheid die viel onder het feodale hof van Luik. Van de matige situatie tijdens de heerlijkheid in het Ancien Régime, ging het dorp over naar een volledige en ontwikkelde administratie onder het Frans bewind. Het ging om een ware opleving waardoor Voroux welvarender werd, maar de troonsbestijging van Napoleon heeft de dorpen heel wat mensenlevens armer gemaakt aangezien er voortdurend soldaten nodig waren voor zijn veldtochten. In de loop der jaren is dit regeringsstelsel zich voortdurend blijven perfectioneren op administratief vlak.
Wat Wihogne betreft, de naam van het huidige dorp zou afkomstig zijn van een zekere landsheer "Wisch", die de inwoners zou hebben toegestaan om hun verwoeste huizen opnieuw op te bouwen. Ons Haspengouws dorp Wihogne is gedocumenteerd sinds de 13e eeuw. Aan het einde van de 18e eeuw was Wihogne afhankelijk van het Hof van Justitie van Vreren en onder de Franse bezetting maakte de gemeente deel uit van het 1e arrondissement van het departement van de Ourthe. In 1865 werd in Wihogne een van de eerste scholen gebouwd. Wihogne was tot op dat moment van ieder groot centrum afgezonderd, maar een tram, die in 1900 voor het eerst uitreed, zou eindelijk het dorp met Luik verbinden. Het ging om een stoomtram die het traject volgde van de huidige chaussée de Tongres. Op vrijdag 10 mei 1940 werd Wihogne gebombardeerd en op de zondag die daarop volgde maakten de Duitsers hun intrede in de stad. In 1944, op 8 september, zorgde de komst van de Amerikaanse troepen voor de bevrijding.
Voor het merendeel van ons behoort het dorp Liers volledig tot Herstal. Toch is er een klein deel, tussen de spoorweg en het einde van Anixhe, dat op het grondgebied van Juprelle ligt. De meest glansrijke periode van dit kleine dorpje was zeker en vast toen de suikerfabriek van Liers gebouwd werd. De suikerfabriek werd namelijk in 1870 opgebouwd en was ideaal gelegen in het centrum van een landbouwregio waarvan de bodem bijzonder geschikt was voor de bietenteelt. De fabriek bleef draaien tot in april 1980 en gedurende een zekere periode was het vredegerecht zelfs op de site gevestigd. Op 14 mei 1985 werden militairen belast met de opdracht om de hoge schoorstenen met dynamiet te laten ontploffen. Dit gebeurde voor de ogen van meer dan 200 personen die een laatste eerbetoon kwamen brengen aan dit meer dan honderd jaar oude bedrijf.
Juprelle is ook een uitgelezen plek om wandel- en fietstochten te maken. De "Route des clochers (Torenroute)" is een ontwerp van twee lussen van om en bij de 15 en 25 km waarin u in alle veiligheid tochten kunt maken. Deze parcours zorgen ervoor dat de monumenten van de gemeente, zoals de kerken, het kasteel en activiteiten van onze medeburgers (aardbeienverkoop, etc.) in de verf kunnen worden gezet. Het volledige parcours is ongeveer 52 km lang. De nabijheid van de Ravel biedt ook aan wandelaars talrijke perspectieven.